Co to jest przemoc?

Jest to każda sytuacja, w której agresor wykorzystuje swoją przewagę nad ofiarą.

Polega na wywieraniu wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku przyzwolenia tej osoby na taki wpływ.

Zgodnie z wytycznymi WHO o uznaniu danego przypadku użycia siły, władzy lub groźby takiego użycia za przemoc decyduje negatywny cel i wysokie prawdopodobieństwo negatywnych skutków takiego działania.

Na gorąco i na chłodno

Przemoc przybiera dwie postaci:

Gorąca to gwałtowny wybuch tłumionych uczuć złości, frustracji, wściekłości i wynikające z tego agresywne zachowania. Sprawca dłuższy czas tłumi w sobie emocje, które gromadzą się w nim w toku codziennego funkcjonowania. Nie mogąc sobie z nimi poradzić, odreagowuje je na członkach rodziny. Wie, że może sobie na takie zachowanie pozwolić.

Chłodna postać przemocy nie przejawia się gwałtownie i agresywnie, bo osoba stosująca tę przemoc jest spokojniejsza lub bardziej się kontroluje. Przemoc chłodna przyjmuje często postać bardzo rygorystycznego stylu wychowania lub autorytarnego traktowania dorosłych członków rodziny. Sprawca jest przekonany o słuszności swoich czynów, dlatego znajduje dla nich usprawiedliwienie.

Eskalacja

Przy braku ostrego sprzeciwu ze strony ofiary zachowania przemocowe stają się normą zarówno dla sprawcy, jak i dla pokrzywdzonych i pogłębiają się – sprawca rozszerza granice tego, co mu wolno i przechodzi od słów do czynów lub natęża siłę czynów.

Rodzaje i formy przemocy

Psychologia wyróżnia cztery rodzaje przemocy: psychiczną, fizyczną, ekonomiczną i seksualną. Mogą się przenikać lub występować samodzielnie.

Przemoc fizyczna to wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku jej przyzwolenia przy użyciu siły fizycznej. Typowe środki tej przemocy to: szarpanie, popychanie, uderzanie, szturchanie, kopanie itp.

Przemoc psychiczna to wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby pomimo braku jej przyzwolenia przy użyciu środków komunikacji interpersonalnej. Typowe przejawy polegają na grożeniu, krzyczeniu na kogoś, obelgach, straszeniu (np. użyciem przemocy fizycznej) i molestowaniu psychicznym.

Przemoc ekonomiczna oznacza naruszenie własności. Wiąże się z celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawianiem środków lub stwarzaniem warunków, w których nie są zaspokajane niezbędne dla przeżycia potrzeby.

Przemoc seksualna to naruszenie intymności. Polega na zmuszaniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli, kontynuowaniu tej aktywności w sytuacji, gdy osoba nie jest w pełni świadoma, bez pytania jej o zgodę lub gdy obawia się odmówić wskutek zaistniałych okoliczności. Przymus może polegać na bezpośrednim użyciu siły lub emocjonalnym szantażu.

Przemoc rówieśnicza

Przemoc w różnych formach pojawia się też w środowisku szkolnym. Mówimy wtedy o przemocy rówieśniczej. Ten rodzaj jest najczęściej doświadczaną przez dzieci i młodzież kategorią zjawiska. Może do niej dochodzić na terenie szkoły, w drodze do lub ze szkoły, za pośrednictwem Internetu lub telefonu komórkowego, jak również w sytuacjach pozaszkolnych – do przemocy dochodzi ze strony rodzeństwa lub osób obcych.

Przemoc rówieśnicza to m.in: przezywanie, dogadywanie, ośmieszanie, wykluczenie z grupy, ignorowanie, nastawianie innych przeciwko osobie, pobicie, kopanie, popychanie, szarpanie, kradzież, niszczenie przedmiotów, złośliwe SMS-y, e-maile, wpisy w serwisach społecznościowych, umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów ośmieszających ofiarę.

Pomoc

Z realizowanych badań opinii publicznej wynika, że ok. 12%  dorosłych Polaków doświadczyło lub wciąż doświadcza przemocy. Zjawiskiem towarzyszącym tej szeroko rozumianej patologii jest obojętność społeczna. Dlatego celem obchodów „ Międzynarodowego Dnia bez Przemocy” jest uwrażliwianie jednostki na krzywdę  innych i podejmowanie przez nią  działań zapobiegających temu zjawisku.

Osoba doznająca przemocy może (i powinna) przede chronić siebie i własne bezpieczeństwo. Jej częste przekonanie, że to od niej zależy postępowanie sprawcy to iluzja.

Każda przemoc jest przestępstwem. Przemoc domowa to znane w polskim kodeksie karnym jako przestępstwo znęcania się nad rodziną, określone w art. 207 Kodeksu Karnego.

Gdzie sięgać po pomoc w sytuacjach zagrożenia jednostki?

Raz jeszcze przypominamy!

• W Poradniach Psychologiczno-Pedagogicznych;
• Na Policji i pod numerem 112;
• 800 100 100 – telefon – dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci;
• 116 111 – telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży;
• 800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka;
• 116 000 – całodobowy , bezpłatny telefon w sprawie zaginionego dziecka;
• 800 120 002 – Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „ Niebieska Linia”;
• 800 676 676 – Infolinia Rzecznika Praw Obywatelskich;
• 116 123 – Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym;
• 800 120 226 – Policyjny Telefon Zaufania ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie;
• 22 635 93 92 – telefon grupy edukatorów seksualnych „ PONTON”;
• 800 280 900 – telefon zaufania dla osób dotkniętych przemocą seksualna w Kościele;
• 800 70 22 22 – Linia wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego;
• 800 108 108 – Bezpłatna linia wsparcia dla osób po stracie bliskich.