Letnich zdrowotnych bolączek ciąg dalszy…

Z poprzednich wpisów blogowych wiemy, jak wielkim zagrożeniem dla naszej skóry jest promieniowanie UV, które funduje nam słońce. Radziliśmy Naszym Czytelnikom-Pacjentom, co robić by unikać poparzeń ciała podczas wakacji, apelowaliśmy też o należytą dbałość o skórę  na wielu płaszczyznach (nawadnianie, oczyszczanie, dieta).

Okazuje się jednak, że temat skóry i słońca nie został jeszcze wyczerpany!

To, co z jednej strony Nas uzdrawia, zapobiega dolegliwościom lub pielęgnuje, w zetknięciu ze światłem  słonecznym może  okazać  się przyczyną uczuleń, alergii, a nawet poparzeń skóry.

Leki, zioła i kosmetyki, które nie lubią słońca

Prawie każdy lek – działający ogólnie lub miejscowo – w kontakcie z promieniowaniem słonecznym może wywołać niepożądane reakcje skórne.  Kwestia ta dotyczy także substancji pochodzenia naturalnego – naparów i olejków ziołowych.  W powszechnej świadomości, jako leki fotowrażliwe, funkcjonują antybiotyki, hormony i leki dermatologiczne.

Lista ta jest jednak znacznie dłuższa:  środki przeciwbólowe zawierające ibuprofen, leki przeciwzapalne, niesteroidowe stosowane w chorobach stawów, leki psychotropowe, preparaty przeciwcukrzycowe, beta-blokery, leki obniżające ciśnienie i środki przeciw arytmii serca, sulfonamidy, hormony stosowane w okresie menopauzy, doustna antykoncepcja hormonalna, leki przeciwgrzybiczne, przeciwtrądzikowe, wszystkie preparaty zawierające witaminę A, a nawet preparaty przeciwłupieżowe.

Fototoksyczność i fotoalergiczność

Reakcje fototoksyczne mogą wystąpić u każdego, kto zażyje dany lek. Substancja fototoksyczna w nim występująca po odpowiedniej dawce promieniowania UVA uwalnia swoją energię i następuje toksyczne uszkodzenie struktur komórkowych. Wskutek reakcji fototoksycznej doznamy jakby poparzenia słonecznego: pojawi się zaczerwienienie i pieczenie skóry, rumień, pęcherze.  Po odstawieniu substancji fotouczulającej wszystkie objawy zaczną ustępować.

Innymi możliwymi reakcjami fototoksycznymi są długotrwałe przebarwienia skórne (leki z zawartością amiodaronu – powszechnie stosowane w kardiologii; 5-fluorouracyl i bleomycyna stosowane w onkologii), a także onycholiza paznokci (tetracykliny i benoksaprofen). Niektóre substancje fotouczulające wywołają zmiany przypominające porfirię późną (kwas nalidyksowy, furosemid, tetracykliny, naproksen), liszaj płaski (tetracykliny, chinidyna, hydrochlorotiazyd). Oczywiste jest, że osoby zażywające wymienione leki muszą unikać ekspozycji słonecznych oraz zwrócić uwagę, by preparat chroniący przed słońcem na pewno zawierał filtry przed promieniami UVA.

Fotoalergiczność  nie ma bezpośredniego związku z dawką leku i światła. Do jej powstania jest potrzebne promieniowanie UV i substancja uczulająca. Po połączeniu tych dwóch czynników tworzy się alergen – wywołuje on w organizmie reakcję alergiczną, której efektem są grudkowate wykwity i świąd.

Do czynników przyczynowych wyprysków fotoalergicznych działających miejscowo zalicza się: środki konserwujące i dezynfekujące, substancje zapachowe (piżmo ambretowe, aldehyd cynamonowy), filtry przeciwsłoneczne, środki ochrony roślin.

Ponadto wyprysk fotoalergiczny może wystąpić po ogólnym zastosowaniu: niesteroidowych leków przeciwzapalnych, sulfonamidów, trójcyklicznych antydepresantów, pochodnych fenotiazyny i benzodiazepiny.

W leczeniu dolegliwości najważniejsze jest unikanie kontaktu z fotoalergenami i ograniczenie do minimum ekspozycji na słońce, przy jednoczesnym stosowaniu preparatów z filtrem UVA, a także maści z dodatkiem kortykosteroidów.

Warto wiedzieć, że reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne niekiedy bywają bardzo trudne do odróżnienia. Pomocne okazują się fototesty (gotowe komercyjne zestawy).

Jak żyć z tą wiedzą?

Jak się okazuje, nawet niewinny lek przeciwbólowy, czy ulubiona woda toaletowa, mogą przysporzyć nam wielu nieprzyjemnych dolegliwości skórnych po powrocie z plaży. Czy oznacza to, że mamy na nią nie chodzić? Czy unikać słońca za wszelką cenę?

W prezentowanych tekstach blogowych staramy się przybliżać Naszym Czytelnikom-Pacjentom informacje istotne dla ich bezpieczeństwa i zdrowia podczas letniego wypoczynku. W przypadku osób zdrowych ryzyko wystąpienia reakcji fototoksycznych jest dużo mniejsze niż w przypadku osób przewlekle chorych, zażywających leki na stałe.

Liczymy na to, że wiedza, którą dzielimy się z Czytelnikami  poszerzy ich  świadomość i  będzie  podstawą do podjęcia odpowiednich kroków. Pamiętajmy o czytaniu ulotek załączonych do każdego leku, który musimy zażyć, a w razie wątpliwości pytajmy lekarzy i farmaceutów – oni zawsze służą fachową pomocą swoim Pacjentom.

Źródło:
www.pulsmedycyny.pl
www.swiat-zdrowia.pl
www.medonet.pl
www.poradnia.pl
www.rynekzdrowia.pl